W grupie tej znajduje się kilka gatunków muchomorów, grzy­by z rodzaju hełmówek oraz niektóre czubajki, choć zatrucia dwoma ostatnimi praktycznie nie zdarzają się w Polsce.

Są to najgroźniejsze grzyby spotykane w naszych lasach i na­leży wystrzegać się gatunków do nich podobnych. Muchomor sromotnikowy znany jest również jako bulwiasty, zielonkawy, podsadka zielona, jadowity i wiosenny, ten ostatni prawdopo­dobnie jest wczesną odmianą sromotnikowego.

Muchomor sromotnikowy

Kapelusz białozielonkawy lub oliwkowozielonkawy, średnicy 6-12 cm, na brzegu zazwyczaj jaśniejszy, czasem żółtawy. Na kapeluszu niekiedy obecne nieliczne białe łatki, słabo przylegają­ce do powierzchni, która jest sucha, nieco błyszcząca, ma brzeg nieprążkowany. Pod kapeluszem są gęsto ułożone białe blaszki, u starszych okazów z odcieniem zielonkawożółtawym, wolne przy trzonie. Trzon białawy, z odcieniem zielonkawowoliwkowym; czasami z zygzakowatymi prążkami. Pierścień duży, na powierzchni prążkowany lub gładki. Nasada trzonu bulwiasta; otoczona dobrze rozwiniętą, dość wysoką, odstającą pochwą. Czasami brzegi pochwy są porozrywane. Miąższ biały, o słodka- wym, mdłym zapachu.

Występowanie – od lipca do października w całej Polsce; naj­częściej w lasach liściastych, mieszanych, rzadziej iglastych.

Pomyłki – z pieczarką, czubajką-kanią, gołąbkiem zielonawym, gąską żółtą; szczególną uwagę trzeba zwracać na młode owocniki i w razie wątpliwości – odrzucić!

Muchomor jadowity

Kapelusz średnicy 7-10 cm, stożkowato-dzwonkowaty lub szpiczasto-stożkowaty, biały. U starszych owocników kapelusz bardziej płaski, z niewielką liczbą nieregularnych, dość dużych łatek na powierzchni; często łatki są nieobecne. Pod kapeluszem gęsto ustawione białe blaszki o brzegach postrzępionych, wolne przy trzonie. Trzon wysoki (do kilkunastu centymetrów), smukły, najczęściej postrzępiony. U młodych owocników jest widoczny pierścień, który u starszych może być resztkowy lub mogą nie mieć go w ogóle. Nasada trzonu bulwiasta; otoczona dobrze roz­winiętą pochwą, o nieregularnych (porozrywanych) brzegach. Miąższ biały, o niemiłym, duszącym zapachu.

Występowanie – od lipca do października, najczęściej w lasach iglastych, mniej w liściastych; rzadko występuje w Polsce.

Pomyłki – jak przy muchomorze sromotnikowym.

Substancje toksyczne – amanityna, falotoksyna; żaden sposób obróbki termicznej ich nie niszczy.

Narządy uszkadzane – amanityna niesłychanie szybko przedo­staje się z przewodu pokarmowego do krwi, z którą przenoszona jest do wszystkich narządów wewnętrznych, a przede wszystkim wątroby i nerek; w wątrobie uszkadza jej komórki, które ulegają martwicy, w podobny sposób działa w nerkach, a także w mózgu.

Dolegliwości – po 8 – 12 godzinach, czasami później: bóle brzucha, nudności, wymioty oraz bardzo gwałtowna, uporczywa biegunka, szybko prowadząca do znacznej utraty wody z organi­zmu, postępujące osłabienie, zażółcenie skóry, krwawienia (objaw uszkodzenia wątroby), zmniejszenie ilości wydalanego moczu oraz zaburzenia neurologiczne.

Co robić? W razie wystąpienia dolegliwości natychmiast zgło­sić się do szpitala! Jeżeli zostały resztki potrawy, należy zabrać je ze sobą do badania mikroskopowego w celu określenia zarodni­ków grzybów, które spowodowały zatrucie). Wypić roztwór wod­ny węgla aktywowanego (Carbo medicinalis) w ilości kilkudzie­sięciu tabletek (dzieci 20 – 30, dorośli co najmniej 50 – 60).

Rokowanie – zależy od ilości spożytego grzyba; niezależnie od tego, czy zjedzony był surowy owocnik, czy wcześniej przetwo­rzony, grzyb o wadze około 50 gramów może spowodować bar­dzo poważne, nawet śmiertelne zatrucie.